به نقل از «ایلنا»

یکجانبه گرایی افسارگسیخته برخی قدرت‌های جهانی، دوران جدیدی از ناآرامی را برای جامعه بین‌المللی به ارمغان آورده است

تاریخ انتشار: ۱۴ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۳۳۹۹۳۱

به گزارش خبرنگار ایلنا، حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه در نشست هماهنگ‌کنندگان ملی گروه دوستان دفاع از منشور ملل متحد در سخنانی عنوان کرد: در ابتدا مایلم ضمن خوشامدگویی به همه حضار و میهمانان گرامی، مراتب خرسندی خود را از شرکت در این نشست مهم ابراز نمایم. بر این باورم که برگزاری این نشست در شرایط کنونی می تواند بسترهای مناسبی را جهت تقویت همکاری میان اعضای گروه دوستان دفاع از منشور ملل متحد با هدف مقابله با چالش های مشترک فراهم سازد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی افزود: امروز در شرایطی گرد هم آمده‌ایم که جامعه جهانی با چالش های فزاینده ای در ابعاد منطقه ای و  بین المللی مواجه است. علیرغم تداوم تلاش های جامعه بین المللی جهت رسیدگی و غلبه بر این چالش ها، تضعیف بی‌سابقه‌ی چندجانبه‌گرایی توسط برخی دولت ها، عملا منجر به ناکام ماندن این تلاش ها گردیده است. یکجانبه گرایی افسارگسیخته و هژمونی طلبی برخی قدرت های جهانی، دوران جدیدی از ناآرامی و بی ثباتی را برای جامعه بین المللی به ارمغان آورده است.

امیرعبداللهیان ادامه داد: توسل بیمارگونه آن ها به یکجانبه گرایی از جمله اعمال تحریم های غیرقانونی، در مغایرت آشکار با هنجار های حقوق بین المللی و حقوق بشری بوده و عمیقا تعهد این دولت ها به اصول منشور ملل متحد از جمله و بویژه "ارتقاء و احترام به حقوق بشر" را زیر سوال برده است. بی تردید اعمال این تحریم ها به دلیل ممانعت از دستیابی مردم کشورهای تحت تحریم به حقوق اولیه و بنیادین خود، به مثابه جنایت علیه بشریت بوده و مسئولیت بین المللی کشورهای تحریم کننده را در پی خواهد داشت.

وزیر امور خارجه کشورمان تاکید کرد: در این رابطه، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در زمینه تاثیر منفی اقدامات یکجانبه قهرآمیز بر بهره‌مندی از حقوق بشر، در سفر اخیر خود به تهران با صحه گذاردن بر تاثیرات منفی تحریم‌های یکجانبه بر حقوق اساسی مردم ایران از جمله حقوق بشر، حق توسعه و حق سلامت به خصوص در شرایط کرونا، بر خواست خود مبنی بر رفع کامل تحریم های یکجانبه علیه ایران تصریح نموده است. بی تردید، مقابله مؤثر و کارآمد با تحریم های ظالمانه، مستلزم تقویت همکاری های بین المللی و تشریک مساعی کشورهای مستقل بوده و در این راستا گروه دوستان منشور ملل متحد به عنوان بلوک کشورهای مخالف با تحریم، با ظرفیت های فراوانی که در اختیار دارد می تواند نقش مهمی در پیشبرد و دستیابی به هدف مشترکمان در قبال همه کشورهای تحریم شده ایفا نماید.

وی با بیان اینکه خروج آمریکا از توافقنامه هسته‌ای با ایران، بار دیگر بی اعتنایی آن کشور به تعهدات بین المللی خود و نقض آشکار قطعنامه مصوب شورای امنیت سازمان ملل متحد را به منصه ظهور گذاشت، گفت: آن دولت برخلاف تمام ادعاهایش، با این اقدام خود قانون‌گریزی و زورگوئی را جایگزین اجرای تعهدات حقوقی خود نمود. این درحالیست که به گواهی همه‌ی ناظران بین‌المللی، جمهوری اسلامی ایران طی سال‌های اخیر و علیرغم بدعهدی آمریکا و بی عملی اروپا، به راهکار حل و فصل صلح آمیز موضوع پرونده‌ی هسته‌ای پایبند بوده و مسیر گفتگو برای حفظ توافقنامه همواره را باز نگه داشته است.

امیرعبداللهیان یادآور شد: مایه‌ی تاسف است که دولت کنونی آمریکا، علیرغم درخواست صریح جامعه‌ی بین‌المللی و باوجود وعده‌ها و ادعاهای قبلی، همچنان مسیر اقدامات خصمانه علیه ملت ایران و تدوام سیاست شکست خورده موسوم به فشار حداکثری را حفظ نموده و به ‌جای جبران اشتباهات دولت قبلی و بازگشت بی‌قید و شرط به اجرای کامل تعهدات خود، برای دستیابی به توافق برعکس مواضع دوگانه و ریاکارانه اتخاذ می کند.

وی گفت: دولت جمهوری اسلامی ایران ضمن تأکید بر اراده‌ی قاطع خود مبنی بر استیفای حق مسلم خویش در استفاده‌ از انرژی صلح آمیز هسته‌ای در همه‌ی ابعاد آن، شامل غنی‌سازی برای مقاصد صلح‌آمیز و با رعایت تعهدات بین‌المللی خود، با حسن‌نیت و بر مبنای برابری و احترام متقابل، به ادامه‌ی مذاکرات برای احیای توافق هسته ای پایبند است. تنها هدف چنین مذاکراتی باید تعهد قوی همه‌ی طرف‌ها به اجرای کامل تعهداتشان تحت توافقنامه هسته ای باشد. اما آمریکا باید ثابت کند که دارای حسن‌نیت و اراده‌ی واقعی بوده و در صدد استفاده از مذاکرات برای وقت‌کشی و یافتن بهانه‌ی دیگری برای تداوم نقض تعهدات خود و تداوم تحریم‌ها که این‌کشور متاسفانه به شدت به آن معتاد شده است، نمی‌باشد.

وزیر خارجه کشورمان با تاکید بر اینکه مداخله در امور داخلی کشورهای مستقل کماکان از سوی کنشگران بزرگ و با روش های نوین ادامه دارد، خاطرنشان کرد: در این رابطه، سوء استفاده از فناوری های جدید ارتباطاتی و فضای مجازی با هدف تضعیف حاکمیت ملی و استقلال سیاسی، ابعاد نگران کننده ای به خود گرفته  است. تولید، و انتشار اخبار و محتواهای جعلی و اطلاعات غلط و گمراه کننده در فضای مجازی علیه ملت ها و دولتها، در مغایرت کامل با اصول حقوق بین الملل و منشور ملل متحد است. اقدامی که یکپارچگی اجتماعی کشورهای مستقل را از طریق فضای مجازی هدف قرار داده و انجام اقدامات تروریستی، خشونت و بی ثبات سازی در جوامع این کشورها را تشویق می کند. در این رابطه، اقدام مشترک کشورهای مستقل، به خصوص اعضای گروه دوستان منشور با هدف ایجاد سازوکارهای مناسب درچارچوب نهادهای بین المللی از جمله سازمان ملل متحد جهت مقابله با این پدیده امری ضروری است.

وی یادآور شد: بدون تردید، مهمترین ناقض حقوق بین الملل و منشور ملل متحد و نیز عامل درگیری، ویرانی و بی‌ثبات سازی دهه‌های اخیر در منطقه غرب آسیا، رژیم صهیونیستی و جعلی اسرائیل است. اشغال فلسطین و بخش‌هایی از سرزمین‌های سایر دول عرب و محروم ساختن ملت مظلوم فلسطین از حقوق مسلم و ذاتی خود، نقض و بی توجهی به قطعنامه های صادره از سوی ارگان های مختلف سازمان ملل از جمله اقدامات غیرقانونی است که این رژیم از بدو شکل گیری تا کنون انجام داده است. متاسفانه، سکوت معنادار نهادهای بین‌المللی بویژه شورای امنیت سازمان ملل متحد در قبال جنایات نظام‌مند و غیرانسانی رژیم صهیونیستی، سران این رژیم را در استمرار و تشدید جنایات خود و گسترش دامنه‌ی تجاوز و تهدیداتشان به سایر کشورهای منطقه بیش از پیش گستاخ‌ تر نموده است، به گونه ای که آپارتاید و تبعیض نژادی، پاکسازی قومی، تخریب منازل و کشتار فلسطینیان به رفتار روزانه‌ی رژیم جعلی اسرائیل تبدیل شده‌است.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان تاکید کرد: دولت‌ها و سازمان‌های بین‌المللی نمی‌توانند و نباید در مقابل رژیمی که همه‌ی جنایات و جرائم اصلی بین‌المللی را به صورت مکرر و مستمر مرتکب شده و می‌شود، ساکت بمانند. سازمان ملل بویژه شورای امنیت دارای مسئولیتِ آشکار حقوقی، انسانی و اخلاقی برای مقابله با این جنایات، اجرای قطعنامه های خود در مورد مساله فلسطین و تضمین تحقق کلیه‌ی حقوق مسلم فلسطینی‌ها می باشد. جمهوری اسلامی ایران همانگونه که بارها اعلام کرده، تنها راهِ دستیابی به صلح در فلسطین را علاوه بر مقاومت مردم، برگزاری همه‌پرسی با مشارکت کلیه‌ی ساکنان اصلی فلسطین، شامل مسیحیان، یهودیان و مسلمانان و نیز آوارگان فلسطینی و تشکیل دولت مستقل فلسطین در سراسر سرزمین تاریخی و مادری فلسطین به پایتختی بیت‌المقدس می‌داند.

وی با اشاره به اینکه ایجاد یک منطقه‌ی قوی در غرب آسیا همواره از  اولویت های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بوده است، یادآور شد: با این حال طی دهه های اخیر، مداخلات گسترده و مستمر کنشگران فرامنطقه ای در امور داخلی کشورهای منطقه و اشغالگری و اعمال تحریم های غیرقانونی از سوی آنان، تحقق این هدف را با چالشی جدی مواجه نموده است. تداوم اقدامات مغایر حقوق بین الملل توسط قدرت های غربی در منطقه غرب آسیا از افغانستان تا عراق، لبنان، فلسطین، سوریه و یمن به تقویت گروههای تروریستی و تجزیه طلب انجامیده، و صلح و ثبات منطقه ای و بین المللی را به مخاطره انداخته است. با این حال امروزه، خواستِ و اراده ملت‌های منطقه برای تحقق پیشرفت، استقلال، رفع اشغالگری و برخورداری از امنیت، جدی‌تر از همیشه شده و نوید بخش فردایی بهتر برای نسل های آینده می باشد. بارور شدن دکترین مقاومت، جلوه بارز عزم ملت‌ها برای تحقق این مهم است.

امیرعبداللهیان تاکید کرد: در پایان، ضمن ارج نهادن به تلاش های کشورهای عضو گروه دوستان منشور ملل متحد در تقویت چندجانبه گرایی و تفوق حقوق بین الملل در مناسبات جهانی، امیدوارم نشست امروز بتواند افق های نوینی را برای تقویت همکاری ها و پیشبرد اهداف مشترکمان پیش روی ما قرار دهد.

انتهای پیام/

منبع: ایلنا

کلیدواژه: وزیر امور خارجه امیرعبداللهیان جمهوری اسلامی ایران سازمان ملل متحد بین المللی منشور ملل متحد حقوق بین الملل کشورهای مستقل ی بین المللی گروه دوستان ملل متحد تحریم ها هسته ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۳۳۹۹۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

رئالیسم سیاسی چیست؟

  عصر ایران - رئالیسم سیاسی (political realism) احتمالا قدیمی‌ترین نظریه دربارۀ سیاست بین‌الملل است. پیشینۀ این نظریه را می‌توان در شرح توکیدیدس (thuchydides) دربارۀ جنگ‌های پلوپونزی و نوشتۀ کلاسیک شون تسه (sun tzu) متفکر چین باستان مشاهده کرد.

  جنگ‌های پلوپونزی به مجموعه جنگ‌هایی گفته می‌شود که از 431 تا 403 پیش از میلاد بین اسپارت و آتن وجود داشت. نوشتۀ کلاسیک شون تسه نیز "هنر جنگ" نام دارد که دربارۀ راهبردها یا استراتژی‌های جنگی است. این کتاب تقریبا همزمان با شرح توکیدیدس دربارۀ جنگ‌های پلوپونزی (یا پلوپونز) نوشته شده است.

  از دیگر چهره‌های برجسته در سنت رئالیسم سیاسی می‌توان به ماکیاولی و توماس هابز اشاره کرد. با این حال رئالیسم فقط در قرن بیستم، با انگیزه‌های برآمده از دو جنگ جهانی، به صورت چشم‌انداز مسلط سیاست بین‌الملل درآمد.

  در حالی که ایده‌آلیسم تاکید دارد که "اخلاق" باید راهنمای روابط بین‌الملل باشد، رئالیسم بر پایۀ تاکید بر "سیاست قدرت" و پیگیری "منافع ملی" بنا نهاده شده است. فرض بنیادی رئالیسم این است که "دولت" بازیگر اصلی صحنۀ بین‌المللی یا جهانی است، و چون حکمران است، می‌تواند به صورت واحدی خودمختار عمل کند.

  افزون بر این، پیدایش ناسیونالیسم و ظهور دولت-ملت جدید، دولت را به اجتماع سیاسی همبسته‌ای تبدیل می‌کند که در آن سایر وفاداری‌ها و بستگی‌ها تابع وفاداری به ملت است.

  اندیشمندان رئالیست، مانند تی.اچ.کار و هانس مورگنتا، دربارۀ باور ایده‌آلیستی به "اینترناسیونالیسم" و هماهنگی طبیعی به "جامعۀ جهانی"، موضعی انتقادی داشته‌اند. تی.اچ.کار معتقد بود که ایمان ساده‌لوحانه به "حقوق بین‌الملل" و "امنیت جمعی" در دورۀ میان دو جنگ جهانی، سیاستمداران اروپایی و آمریکایی را از شناخت توسعه‌طلبی آلمان و اقدام برای جلوگیری از آن بازداشت.

  در مقابل، رئالیست‌ها بر این موضوع تاکید دارند که چون اقتداری بالاتر از دولت حکمران وجود ندارد، سیاست بین‌الملل در شرایط "وضع طبیعی" عمل می‌کند و به همین علت دستخوش آنارشی است نه هماهنگی.

  از این منظر، دولت‌ها در جهان مثل "افراد" هستند در جامعه‌ای فاقد دولت. در چنین جامعه‌ای، هیچ منبع اقتدار مشروعی وجود ندارد که بتواند افراد را از تعرض احتمالی به حقوق یکدیگر بازدارد. در جهان واقع نیز عملا چنین منبع اقتداری وجود ندارد.

 اگرچه تشکیل سازمان ملل اقدامی در راستای نقض این توصیف رئالیستی از سیاست بین‌الملل بوده، ولی ناکارآمدی این سازمان در جلوگیری از نقض حقوق بین‌الملل از سوی یک دولت، دال بر این است که توصیف رئالیست‌ها از وجود نوعی آنارشیسم در عرصۀ روابط بین‌الملل کاملا هم بیراه نیست.

  با این حال می‌توان مواردی را هم مثال زد که شورای امنیت سازمان ملل موفق شده به عنوان یک منبع مشروع اقتدار، مانع نقض حقوق یک دولت از سوی دولتی دیگر شود؛ و یا دولتی را از نقض حقوق ملت تحت حکمرانی‌اش بازدارد. بیرون راندن ارتش عراق از کویت در جنگ اول خلیج فارس و نیز ساقط کردن حکومت معمر قذافی برای ممانعت از کشتار مردم لیبی، هر دو با مجوز شورای امنیت سازمان ملل صورت گرفت.

  بنابراین در چنین مواردی، شورای امنیت سازمان ملل مظهر "اقتداری بالاتر از دولت حکمران" است و مانع از پیدایش تام و تمام "وضع طبیعی" در عرصۀ روابط بین‌الملل می‌شود.

  در مجموع به نظر می‌رسد سازمان ملل متحد، وضعیتی مابین توصیفات و انتظارات رئالیست‌ها و ایده‌آلیست‌ها از روابط بین‌الملل ایجاد کرده است. یعنی مانع تحقق کامل توصیفات رئالیست‌ها بوده، ولی انتظارات رئالیست‌ها را چنانکه باید برآورده نکرده است.

  به هر حال مطابق نگرش رئالیسم سیاسی، نظام بین‌المللیِ آنارشیک، نظامی است که در آن هر دولتی مجبور است به خود کمک کند و به منافع ملی خود، که اساسا موجب بقای دولت و دفاع از سرزمین تعریف می‌شود، ارجحیت دهد.

  به همین دلیل است که رئالیست‌ها بر نقش قدرت در مسائل بین‌المللی چنین تاکید شدیدی دارند و می‌خواهند قدرت را بر اساس آمادگی نظامی یا نیروی نظامی‌اش بشناسند.

  البته آنارشی بین‌المللی به معنای درگیری بی‌امان و جنگ بی‌پایان نیست. رئالیست‌ها تاکید دارند که الگوی "درگیری و همکاری" عمدتا با نیازمندی‌های "توازن قوا" هماهنگ است.

این دیدگاه که در پی ایجاد امنیت ملی است، اذعان می‌کند که دولت‌ها وارد اتحادهایی می‌شوند که اگر در برابر یکدیگر به حالت توازن درآیند، ممکن است در بلندمدت صلح و ثبات بین‌المللی را تضمین کنند. اما اگر توازن قدرت به هم ریزد، نتیجۀ احتمالی جنگ است.  

دربارۀ نسبت رئالیسم با "وضع طبیعی" باید این نکتۀ را متذکر شد که رئالیست‌ها معتقدند "نظم بین‌المللی" همان "وضع طبیعی" کلاسیک نیست، زیرا قدرت و ثروت و سایر منابع در میان دولت‌ها به طور برابر توزیع نشده است.

  در واقع بازیگران اصلی به طور سنتی با موقعیت "قدرت‌های بزرگ" هماهنگ شده‌اند. سلسله‌مراتب برآمده از دولت‌ها، که حاصل این وضع است، تا حدی نظمی را به نظام بین‌المللی تحمیل می‌کند، و کنترلی را نشان می‌دهد که قدرت‌های بزرگ از راه بلوک‌های تجاری، "مناطق نفوذ" و مستعمره کردن، آشکارا بر "دولت‌های تابع" اعمال می‌کنند.

  این وضع در دورۀ جنگ سرد به ایجاد نظم جهانی دوقطبی‌ای انجامید که در آن رقابت بین بلوک قدرت ایالات متحدۀ آمریکا و بلوک قدرت شوروی به بیشتر بخش‌های جهان گسترش یافت.

  رئالیست‌ها معتقدند که دوقطبی بودن جهان به حفظ صلح کمک می‌کرد زیرا هزینه‌های نظامی فزاینده منجر به به ایجاد سیستم بازدارندۀ فعالیت هسته‌ای می‌شد؛ بویژه زمانی که در دهۀ 1960 احتمال نابودی حتمی متقابل تشخیص داده شده بود.

  از این رو سلسله‌مراتبی باثبات بر پایۀ مقررات پذیرفته شده و فرایندهای شناخته شده جلوی آنارشی را گرفت و رئالیست‌ها را تشویق کرد تا اندیشۀ تعدیل‌شده‌ای را بپذیرند که آن را "جامعۀ آنارشیستی" نامیدند.  

  رئالیسم سیاسی بر "جدایی سیاست از اخلاق" تاکید دارد. همین تفکیک، مبنای مهم‌ترین انتقادها به این نگرش سیاسی بوده است. منتقدان می‌گویند رئالیسم سیاسی مایۀ مشروعیت رقابت نظامی و جاه‌طلبی قدرت‌های بزرگ و کوچک است. از نظر منتقدان، "سیاست قدرت" جهان را در آستانۀ "فاجعۀ هسته‌ای" قرار داده و در تامین صلح هم چندان موفق نبوده.

  انتقاد دیگر را نظریه‌پردازان فمینیست مطرح کرده‌اند که معتقدند رفتار قدرت‌جویانه و پرداختن به امنیت ملی و قدرت نظامی، همگی بازتاب سلطۀ مردان بر عالم سیاست است که ترجیحاتشان اساسا تجاوزگرایانه و رقابت‌جویانه است.  

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: «ایده‌آلیسم» در سیاست جهانی یعنی چه؟ «وضع طبیعی» ؛ عرصۀ خشونت یا آزادی؟ «سیاست واقعی» چیست؟